De letter hee is de vijfde letter van het Hebreeuwse alfabet en betekent ‘zie’.
De oorspronkelijke vorm van de letter was een pictogram van een man met opgeheven armen: biddend of roepend.
Getalswaarde
Elke Hebreeuwse letter heeft een getalswaarde (numerieke waarde). De hee heeft de getalswaarde vijf. Je kent misschien de uitdrukking nog wel: een heitje voor een karweitje. Dat heitje (kwartje) komt van de letter hee: vijf stuivers (je weet wel, toen er nog guldens waren!). Maar in het denken van Israël wordt aan de hee een heleboel diepere, geestelijke aspecten toegekend.
Het getal vijf symboliseert onder andere verlossing. De vijfde beker wijn bij de Pesachmaaltijd (seder) wordt de beker van Elia genoemd. Elia is de voorbode van de verlossing, die Israël oproept tot tesjoeva (zie hieronder) vanwege de naderende komst van de Messias.
Joodse traditie
De hee is een van de letters van de onuitsprekelijke naam van God (JHWH) en daarom wordt hij ook gebruikt als aanduiding voor de Naam. De hee symboliseert Gods openbaring: “Zie, dit is onze God” (Jesaja 25:9).
Ontdek hier meer Hebreeuwse letters
In het Joodse denken staat de hee ook voor tesjoeva, omkeer. Hoe dan? Vergelijk de letter hee met de letter chet. De chet is gesloten en de hee is linksboven open. In Genesis 4 zegt God tegen Kaïn: de zonde ligt aan de deur. Dat is de basis. Het is onmogelijk om aan de gesloten chet te ontsnappen, want de basis is geblokkeerd. Maar de hee biedt de opening voor tesjoeva.
Dat verschil komt ook naar voren in de woorden chameets (het gedesemde dat met Pesach weggedaan moet worden) en matsa (het ongedesemde). Chameets wordt geschreven met de letters chet – mem – tsade; matsa met de letters mem – tsade – hee: twee dezelfde letters, alleen de hee en de chet maken het verschil. Chameets is de arrogante ik, de chet helemaal vóóraan het woord. De matsa is de onbaatzuchtige nederigheid, de hee achteraan. Iemand die nederig is, doet tesjoeva. Aan hem openbaart de Eeuwige zich. Maar een arrogante ik denkt het zonder God te kunnen redden.
Bron: Alefbeet
