De samech is de vijftiende letter van het Hebreeuwse alfabet.
Het is de letter s. Voor wat het oorspronkelijke semitische teken is geweest, worden verschillende mogelijkheden genoemd, waaronder het symbool van een vis en dat van een doorn. In het Hebreeuws is er nog een letter s, de sjin, en dat betekent doorn.
Het kan zijn dat de samech oorspronkelijk sin werd genoemd, en pas later samech. Het vroeg-semitische letterteken ontwikkelde zich in twee richtingen: de Hebreeuwse samech en de Griekse ksi, waaruit ook onze X ontstond.
Joodse traditie
Samech betekent ‘ondersteunen’. In het Achttiengebed, het gebed dat de Joden dagelijks bidden, wordt God beleden als Someech nefiliem: “U ondersteunt degenen die vallen” (Psalm 145:14).
De samech wordt gevolgd door de letter ajin. De Talmoed leert daaruit: smoch ani’iem – ondersteun degenen die arm zijn.
De vorm van de samech is een iets afgeplatte cirkel. De cirkelvorm symboliseert ondersteuning. Een vergelijking wordt gemaakt met de ringen die de loelav bij elkaar houden. De loelav is de bundel takken van de palm, de mirte en de beekwilg, die bij de viering van het Loofhuttenfeest een rol spelen.
Ontdek hier meer Hebreeuwse letters
In de mystieke traditie symboliseert de gesloten cirkel ook de onbegrensde kracht van de Een Sof, Gods onbegrensde licht.
Je kunt ook denken aan de band van het huwelijk, waarin man en vrouw volledig aan elkaar zijn toegewijd en elkaars steun en toeverlaat zijn. Een cirkel heeft geen begin en geen einde. Zo is het ook met de toewijding aan elkaar.
Op de berg Sinaï nam God Israël tot Zijn vrouw. De Talmoed ziet het geven van de Thora als de verlovingsceremonie, waarbij God de trouwring aan Israël geeft.
Getalswaarde
Elke Hebreeuwse letter heeft een getalswaarde (numerieke waarde). De getalswaarde van de samech is zestig. Het is opmerkelijk dat de priesterlijke zegen (Numeri 6) vijftien woorden en zestig letters bevat. Wanneer in de Joodse eredienst de kohen (priester) de gemeente zegent, moet hij zijn beide handen opheffen. Volgens de Misjna telt je hand dertig botjes, twee handen is dus zestig in totaal.
Bron: Alefbeet
