Vlak voor de hemelvaart van de Here Jezus hebben zijn discipelen nog één vraag. En de vraag is: Is die vraag verkeerd?
De vraag die de leerlingen stellen is of Jezus spoedig het koningschap voor Israël zal herstellen (Hand.2:6). Volgens veel kerkvaders – Calvijn is er één van – laten de discipelen zien dat ze nog niet veel begrepen hebben van Jezus en zijn werk. Het gaat immers helemaal niet om het herstel van Israël of van Jeruzalem. Dat is een oude, nationale en aardse verwachting van de toekomst! Misschien dat veel Joden dachten dat de Messias hen zou bevrijden van de Romeinen en dat Israël zo weer vrij en onafhankelijk zou worden, maar uiteindelijk draaide het daar toch allemaal niet om.
De vraag in de tijd van Lukas
Je zou je af kunnen vragen of de discipelen werkelijk zo dom waren. Lukas vertelt dat de Here Jezus hen veertig dagen lang verschenen is en dat Hij hen alles over het komende Koninkrijk heeft uitgelegd. Zouden ze het werkelijk niet gesnapt hebben?
Of is het de meest logische vraag die na de lessen over Gods Koninkrijk overblijft. Het is duidelijk dat het Koninkrijk van God zal komen en dat daarbij het koningschap van Israël hersteld zal worden. Jezus is immers de Koning van de Joden! De brandende vraag die overblijft is alleen; Wanneer?
Jezus reageert ook niet teleurgesteld alsof ze alles nog steeds niet door hebben, Hij zegt alleen dat het moment waarop het gebeurt alleen door God de Vader gekozen wordt en op zijn tijd.
De periode waarin Lukas het laatste evangelie schrijft en ook het boek Handelingen ligt waarschijnlijk in de jaren zeventig van de eerste eeuw. Dat is een dramatische periode: Er is een grote opstand uitgebroken tegen de Romeinse bezetter, die met een overmacht aan troepen de opstand neerslaat. Zeven jaar duur de oorlog en in het midden daarvan wordt Jeruzalem ingenomen en de tempel verwoest. De grote vraag die met name de Joodse volgelingen van Jezus stellen is wanneer God ingrijpt en zijn Koninkrijk aanbreekt? Die vraag zien we terug aan het einde van het evangelie bij de Emmaüsgangers: En wij dachten nog wel dat Hij het was Die Israël verlossen zou. En we zien die vraag dus ook terug vlak voor de hemelvaart.
Het antwoord
Al gauw zullen met name de heidense volgelingen het antwoord geven op de vraag van de komende verlossing: Het gaat niet om redding van Israël en misschien zelfs niet om redding van de wereld. Het draait om verlossing uit de wereld, om een volmaakt geestelijk leven met God in de hemelse heerlijkheid. Waar de profeten zo mooi over gesproken hebben, waren beelden die vooral geestelijk begrepen moeten worden en die zonder dat die profeten het wisten vooruit wezen op de glorie van de christelijke kerk en het eeuwige leven hiernamaals.
En zo begrepen veel kerkvaders het later ook. Dus was de vraag voor de hemelvaart volkomen misplaatst.
Alleen in het Evangelie van Lukas wordt een ander antwoord gegeven:
Het gaat inderdaad ook om de fysieke verlossing van Israël. Daar staat het begin van het evangelie vol van: Luister maar naar wat Gabriël zegt en Maria zingt en hoe Zacharia de Heere looft: Israël zal verlost worden van al zijn vijanden en God zal Jeruzalem vertroosting. Ook daar gaat het om in de komst van de Messias.
Tegen de Emmaüsgangers antwoordt Jezus dat het door lijden heen moet. Later zal blijken niet alleen door het verzoenend lijden van de Zoon van God, maar ook door het lijden van het Joodse volk en Jeruzalem heen.
En vlak voor de hemelvaart zegt Jezus dat eerst het moment aanbreekt dat zij eerst de Heilige Geest zullen ontvangen en dat zij daarmee getuigen zullen worden, in die kracht. Jezus had dat al eerder gezegd: Eerst moet de boodschap van het Koninkrijk gebracht worden aan alle volken. Pas dan zal het einde komen. Het draait om Israël en om de Koning der Joden maar het gaat God om heel de wereld (zie ook Matth.24:14).
Hemelvaart
Er zal in de komende dagen in veel kerken gesproken worden over de hemelvaart van Jezus: Dat Hij verhoogd is en dat Hij troont aan de rechterhand van de Vader, dat Hij de gaven van het Nieuwe Verbond uitdeelt aan zijn volk en dat alle andere mensen daarin delen mogen als voorbereiding op het Koninkrijk. En dat is goed en waar. Maar we blijven zijn komst verwachten. Jezus komt terug en als Hij komt zullen zijn voeten weer staan op de Olijfberg, net als in Handelingen 1, en dan zal heel de wereld het antwoord zien op de oude vraag van de discipelen.
– Henk Poot
Ds. Henk Poot is één van de sprekers die namens Christenen voor Israël in heel Nederland spreekt over Gods trouw aan Israël.
