“Alleen, wees op uw hoede en neem uzelf zeer in acht! Anders vergeet u de dingen die uw ogen gezien hebben, en anders wijken ze uit uw hart alle dagen van uw leven. U moet ze uw kinderen en uw kleinkinderen bekendmaken …”
Deuteronomium 4:9
Zechor! Herinner! Dit actieve werkwoord wordt beschreven in het woordenboek als ‘iets wat in het geheugen is opgeslagen, zodat het zonder moeite voor de geest gehaald kan worden’.
Zachar (zechor) is het Hebreeuwse woord voor herinneren, aan denken of noemen. In Genesis 8:1 dacht God aan Noach, en in Genesis 9:15 belooft Hij: “Ik zal aan Mijn verbond denken.” De regenboog herinnert aan die belofte.
Het Oude Testament staat boordevol teksten waarin God zijn verbondsbeloften gedenkt. Zo gedacht Hij Abraham, Zijn volk, het verbond dat Hij met hen sloot op de berg Sinai. In Ezechiël 16:60 gedenkt God Zijn belofte om Zijn volk te herstellen en terug te brengen uit ballingschap. En vele profeten herinnerden God eveneens aan Zijn beloften.
Het Griekse woord anamimnesko wordt gebruikt in een actieve vorm en betekent herinneren, voor de geest halen. Anamnesis is herinneren. Het woord wordt vandaag nog steeds gebruikt door artsen wanneer wordt verwezen naar de medische geschiedenis van de patiënt. Mensen die lijden aan amnesia hebben moeite om zich dingen te herinneren.
“Vergeetachtigheid leidt tot ballingschap, terwijl herinnering het geheim van verlossing is.”
Baal Sjem Tov – oprichter van het chassidisme
Voor het Joodse volk is gedenken een integraal deel van hun leven.
Het aansteken van gedenkkaarsen als herinnering aan overleden familieleden is gebaseerd op Spreuken 20:27, “De geest van een mens is een lamp van de HEERE.” Omdat gedenkkaarsen 24 uur moeten branden, worden speciale kaarsen gebruikt in houders van metaal of glas.
Het Hebreeuwse woord zikaron betekent herdenken, gedenkteken. Een week na de Pesach beginnen de nationale herdenkingsdagen, die voor velen hartverscheurend zijn vanwege de traumatische herinneringen. Op 5 mei zijn er door het hele land Jom Hasjoaherdenkingen. Een week later, op 11 mei, is Jom Hazikaron, waarop de gevallen soldaten en terreurslachtoffers worden herdacht. Om het volk te herinneren aan de prijs die werd betaald voor de onafhankelijkheid, liggen Jom Hazikaron en Jom Ha’atsmaoet (Onafhankelijkheidsdag) achter elkaar.
Ondanks al het verdriet en de strijd, die onafgebroken door blijft gaan, mogen we Psalm 105:5 toepassen: “Denk aan Zijn wonderen, die Hij gedaan heeft.”
“HERINNER het verleden – LEEF in het heden – VERTROUW de toekomst.”
Abba Kovner
Samen met het Joodse volk kunnen we hierop van harte “Amen” zeggen.
Dit blog werd geschreven door Petra van der Zande en verscheen eerder op cvi.nl
