Er zijn van die dagen dat alles door elkaar loopt. De grote ramp en het kleine verdriet. Klein verdriet omdat het slechts een enkel persoon treft. Grote ramp omdat velen erbij betrokken zijn.
Ongecoördineerd
Door een veelheid van rabbinale taken werd ik de laatste dagen overspoeld, volledig ongecoördineerd. Eigenlijk een ‘gewone agenda’ die vult met al wat ik als rabbijn tegen kom. Joods wettelijke individuele vragen, een man met een gigantische identiteitscrisis, een huwelijk dat op springen staat, weer een lezing, een cursus, contact met de overheid en een dramatisch sterfgeval… Ik kan nog wel even doorgaan.
Zijspoor
Het verleidelijke is steeds weer om de volle aandacht te schenken aan de grote problemen en de kleine op een zijspoor te plaatsen. Met grote problemen kan veel eer worden behaald, wat meestal niet gaat lukken met hulp aan een enkel medemens in nood. En nu de belangrijke vraag: laat ik mij (ver)leiden door de te behalen publiciteit of kijk ik waar mijn hulp het meest vereist is? Ik ben ervan overtuigd dat u het antwoord kunt raden: de nood moet bepalend zijn en niet de publiciteit voor de hulpverlener! Sterker nog: publiciteit heeft niets te maken met hulpverlening en kan zelfs contraproductief werken.
En toch zie je dat helaas velen de verleiding van de publiciteitshonger niet kunnen weerstaan. Met wie zijn ze dan bezig? Met het slachtoffer dat steun nodig heeft of met zichzelf die kennelijk hunkert naar roem en eer?
Gelukkig zijn er in deze wereld, en zelfs in ons eigen Nederland, organisaties die zich niet laten verleiden om de grote getallen te laten overheersen door de kleine cijfertjes. Neem nou de Verenigde Naties.
Aandacht
Gelukkig zijn er in deze wereld, en zelfs in ons eigen Nederland, organisaties die zich niet laten verleiden om de grote getallen te laten overheersen door de kleine cijfertjes. Neem nou de Verenigde Naties. Aan het grote onrecht dat wordt aangedaan aan vrouwen die als gebruiksvoorwerp worden beschouwd in een groot aantal landen, wordt nauwelijks tot geen aandacht besteed. Aan de duizenden en duizenden die vermoord worden omdat ze christen zijn, wordt nauwelijks tot geen aandacht besteed. Aan de tienduizenden die worden afgeslacht omdat hun vorm van islam niet past binnen een bepaald kader, wordt nauwelijks tot geen aandacht besteed. Aan de ontvoering van kinderen die in de slavenindustrie worden uitgebuit, wordt nauwelijks tot geen aandacht besteed… Maar aan ieder individueel mogelijk vergrijp in het kleine Israël…
Naastenliefde
Dit kunnen we echt leren van onze Verenigde Naties: Laat je niet verleiden door de grote getallen! Richt je op de individuele nood, hoe weinig eer daarmee ook te behalen valt, hoe weinig mensen dit ook treft. Gelukkig zien wij ook in Nederland deze tendens meer en meer verschijnen. Aan wantoestanden die tienduizenden en honderdduizenden medemensen treft geen aandacht besteden, maar op een mogelijke individuele schending van de mensenrechten op piepkleine schaal in Israël, alle camera’s en aandacht richten. Mogen wij dit zien als een eenzijdige haat naar dat ene individu of landje? Natuurlijk niet. Integendeel! Juist vanuit naastenliefde en respect voor een goede vriend houd je toch de goede vriend even publiekelijk de spiegel voor…
Lieve lezer: dit heet toch naastenliefde!?
Mogen wij dit zien als een eenzijdige haat naar dat ene individu of landje? Natuurlijk niet. Integendeel!
Vriendje
Voor ik deze column vol waarheid, drogredenering en cynisme afsluit wil ik nog een enkel klein detail toevoegen, voordat we echt gaan geloven in de hierboven deels gebrachte waanzin: de honderdduizenden die worden afgeslacht, misbruikt, verhandeld, vormen niet allen een groot getal, maar zijn primair een dramatische en gigantische verzameling van één enkel medemens in nood. En of dat grote of dat kleine getal wel of niet je vriendje is, is voor de slachtoffers van nul en generlei waarde!
Aharon
Deze week lezen we o.a. in de Thora (Deuteronomium 8:1-4) over de Hoge Priester Aharon die de opdracht had gekregen van de Eeuwige om de lichten van de Menora in de Tempel te ontsteken. Van leiders wordt verwacht om te inspireren, het zuivere vlammetje in ieder te ontsteken. Dat vereist een Aharon, een leider die zich volledig geeft voor zijn gemeenschap en in wiens vocabulair het woord eigenbelang niet voorkomt. En de olie, de inspiratiebron, het referentiekader? Die moet honderd procent zuiver zijn.
Dit artikel werd geschreven door opperrabbijn Binyomin Jacobs en verscheen eerder op cvi.nl