Hoe vind je in de orthodox-Joodse gemeenschap de ideale partner? Gewoon verliefd worden natuurlijk. Even daten. Kijken of ‘t wat wordt. Verkering, verloving en dan trouwen. Mooi niet dus. Er komt meestal niet eens verliefdheid bij kijken. Huh?
Nee, trouwen als orthodox-Joods stel kent eigenlijk maar weinig romantiek. Het is zo op ‘t eerste oog zelfs een erg zakelijk gebeuren. Vrijwel altijd is er een ‘koppelaarster’ of huwelijksmakelaar bij betrokken die op basis van de wensen van jou en je familie (jaja, je ouders hebben ook een aardige vinger in de pap) op zoek gaan naar een potentiële levenspartner.
Is die gevonden, dan prijst de koppelaarster je mogelijke toekomstige echtegeno(o)t(e) de hemel in als was het de volmaaktste mens ter wereld. Je moet je handelswaar toch aanprijzen, of wat?
Op onderzoek uit
Vervolgens ga je nog eens uitgebreid op zoek naar informatie over je mogelijke levensgenoot. Uit wat voor familie komt hij of zij? Wat zeggen z’n vrienden en kennissen over zijn karakter, haar eigenschappen. Ook zijn of haar financiële situatie speelt een rol in de overwegingen. Als het ‘vooronderzoek’ goed uitpakt, volgt de ‘afspraak’.
Wat een vreselijke basis voor een gezond huwelijk!
Wie in Jeruzalem wel eens in een hotel heeft verbleven, heeft mogelijk wel eens zo’n afspraakje meegemaakt, want hotellobby’s zijn als publieke gelegenheden populair voor een eerste kennismaking. Die eerste kennismaking is heel belangrijk. Je hebt je vooronderzoek erop zitten, maar ‘klikt’ het ook? En zo ja? Dan kan het huwelijk snel beklonken zijn. Misschien een tweede en derde ‘date’ (lees: ontmoeting in publieke gelegenheid) en dan het huwelijk.
Nee, serieus?!
Zit je dit ook te lezen met gedachten als: ‘nee, serieus?! Gaat dat echt zo? Wat een vreselijke basis voor een gezond huwelijk!’ Overweeg dan even het feit dat – naast dat er sowieso al minder wordt getrouwd – bijna de helft van de huwelijken die gebaseerd zijn op de voor ons vertrouwde manier (verliefd-verkering-verloofd-getrouwd) op de klippen loopt.
Ook bij orthodox-Joodse echtparen vinden echtscheidingen plaats, maar het aantal scheidingen ligt drastisch lager dan bij ons. Uit een onderzoek in 2010 bleek dat orthodox-Joodse huwelijken gelukkige huwelijken zijn waarbij driekwart van de stellen aangaf dat ze – mochten ze opnieuw mogen trouwen – ze dezelfde partner zouden kiezen.
Het geheim
Toch niet zo gek dus, die koppelaarster-methode? Nou, voordat je gaat googelen naar huwelijksmakelaars bij jou in de buurt moet je eerst maar even doorlezen. Het geheim van het goede huwelijk zit ‘m namelijk niet zozeer in de precieze methode. Orthodoxe Joden geloven er in dat niet de koppelaarster, maar God zelf man en vrouw bij elkaar brengt zoals Hij dat in Zijn wijsheid bepaalt. Veel belangrijker is wat wij leren over de liefde.
Hollywood en reclamebureaus schetsen rozengeur en maneschijn, passie en verlangen.
In onze westerse maatschappij krijgen wij wat de liefde betreft vooral een droombeeld voorgeschoteld vol verliefdheid en romantiek. Hollywood en reclamebureaus schetsen rozengeur en maneschijn, passie en verlangen. Maar ligt daarin het geheim voor een succesvol huwelijk?
Bijbelse liefde
Het Jodendom leert over liefde uit de Thora, uit de Bijbel. Vreemd genoeg is er in het Hebreeuws – de taal waarin de Thora is geschreven – geen letterlijk woord voor ‘liefde’. Het woord dat de Bijbel gebruikt is ahava, een samentrekking die zich letterlijk laat vertalen met ‘ik zal ons geven’. De Talmoed, een belangrijk boek over de Joodse mondelinge leer, adviseert de vrouw om voor haar echtgenoot als een dienstmeisje te wezen, want dan zal hij haar als slaaf volgen.
Betekent dit dat je je maar als voetveeg moet laten behandelen? Nee. Het belangrijkste is dat je elkaar dient. Dat je meer gericht bent op geven dan ontvangen. En dat is een volkomen Bijbelse leer. Ook Jezus leerde Zijn discipelen om te dienen. “Dien elkaar door de liefde” zegt Paulus in Galaten 5:13.
Het belangrijkste is dat je elkaar dient.
Rozengeur en maneschijn
En hoe zit het dan met de verliefdheid en de romantiek in het Jodendom? Wanneer een huwelijk gebaseerd is op liefde, zoals God die ons leert, dienen man en vrouw elkaar ook door elkaar te verrassen. Romantiek en verliefdheid kunnen daar makkelijk uit voortvloeien.
De praktijk in het orthodoxe Jodendom leert in elk geval dat een Bijbelse liefdesbasis voor het huwelijk een betere bescherming is voor gezamenlijk geluk dan rozengeur en maneschijn. Hopelijk mag dat ook voor jou een mooie raad zijn die je je mag herinneren wanneer je ooit het huwelijksbootje in stapt.
