Met kerst herdenken christenen de komst van Jezus naar deze aarde. We zingen over de langverwachte Zoon van David, maar verwachtten de Joden in Jezus’ dagen Hem wel?
Het is zeker dat de joden de Messias verwachtten, maar Jezus voldeed helemaal niet aan hun beeld van de Messias. Hoe zag dat beeld eruit er waarom voldeed Jezus daar niet aan?
Ik zet de belangrijkste Bijbelteksten die iets zeggen over de komst van de Messias (en die de joden in Jezus tijd tot hun beschikking hadden!) op een rijtje.
1. Jesaja 9:3-6
De stok op hun schouders, en de knuppel van hun slavendrijver hebt U verbroken.
Ja, elke laars, stampend met gedreun, iedere soldatenmantel, gewenteld in bloed,
zal verbrand worden, voedsel voor het vuur.
Want een Kind is ons geboren, een Zoon is ons gegeven, en de heerschappij rust op Zijn schouder. En men noemt Zijn Naam Wonderlijk, Raadsman, Sterke God, Eeuwige Vader, Vredevorst.
Aan de uitbreiding van deze heerschappij en aan de vrede zal geen einde komen op de troon van David en over zijn koninkrijk, om het te grondvesten en het te ondersteunen door recht en gerechtigheid, van nu aan tot in eeuwigheid.
2. Jesaja 11:1-10
Want er zal een Twijgje opgroeien uit de afgehouwen stronk van Isaï, en een Loot uit zijn wortels zal vrucht voortbrengen. Op Hem zal de Geest van de Heere rusten:
de Geest van wijsheid en inzicht, de Geest van raad en sterkte, de Geest van de kennis en de vreze des Heeren. Zijn ruiken zal zijn in de vreze des Heeren.
Hij zal niet oordelen naar wat Zijn ogen zien en Hij zal niet vonnissen naar wat Zijn oren horen.
Hij zal de armen recht doen in gerechtigheid en de zachtmoedigen van het land zal Hij met rechtvaardigheid vonnissen.
Maar Hij zal de aarde slaan met de roede van Zijn mond en met de adem van Zijn lippen zal Hij de goddeloze doden.
Want gerechtigheid zal de gordel om Zijn heupen zijn, en de waarheid de gordel om Zijn middel.
Een wolf zal bij een lam verblijven, een luipaard bij een geitenbok neerliggen, een kalf, een jonge leeuw en gemest vee zullen bij elkaar zijn, een kleine jongen zal ze drijven.
Koe en berin zullen samen weiden, hun jongen zullen bij elkaar neerliggen. Een leeuw zal stro eten als het rund. Een zuigeling zal zich vermaken bij het hol van een adder, en in het nest van een gifslang zal een peuter zijn hand steken.
Men zal nergens kwaad doen of verderf aanrichten op heel Mijn heilige berg, want de aarde zal vol zijn van de kennis van de Heere, zoals het water de bodem van de zee bedekt.
Want op die dag zal de Wortel van Isaï er zijn, Die zal staan als banier voor de volken. Naar Hém zullen de heidenvolken vragen. Zijn rustplaats zal heerlijk zijn.
Zie, Mijn Knecht, Die Ik ondersteun, Mijn Uitverkorene, in Wie Mijn ziel een welbehagen heeft;
Ik heb Mijn Geest op Hem gelegd. Hij zal tot de heidenvolken het recht doen uitgaan.
Hij zal niet schreeuwen, Hij zal Zijn stem niet verheffen, Hij zal Zijn stem op straat niet laten horen.
3. Jesaja 42:1-4
Het geknakte riet zal Hij niet verbreken, de uitdovende vlaspit zal Hij niet uitblussen; naar waarheid zal Hij het recht doen uitgaan.
Hij zal niet uitdoven, Hij zal niet geknakt worden, totdat Hij het recht op aarde zal hebben gevestigd. De kustlanden zullen uitzien naar Zijn onderricht.
4. Zacharia 9:9-10
Verheug u zeer, dochter van Sion! Juich, dochter van Jeruzalem!
Zie, uw Koning zal tot u komen, rechtvaardig, en Hij is een Heiland, arm, en rijdend op een ezel,
op een ezelsveulen, het jong van een ezelin.
Ik zal de strijdwagens uit Efraïm wegnemen, en de paarden uit Jeruzalem. De strijdboog zal weggenomen worden. Hij zal vrede verkondigen aan de heidenvolken.
Zijn heerschappij zal zijn van zee tot zee, van de rivier de Eufraat tot aan de einden der aarde.
De Messiasverwachting in het Nieuwe Testament
In het Nieuwe Testament komen we een aantal teksten tegen die iets laten zien van de verwachting die joden hadden van de Messias.
1. Lukas 1:31-33
En zie, u zult zwanger worden en een Zoon baren en u zult Hem de naam Jezus geven.
Hij zal groot zijn en de Zoon van de Allerhoogste genoemd worden, en God, de Heere, zal Hem de troon van Zijn vader David geven, en Hij zal over het huis van Jakob Koning zijn tot in eeuwigheid en aan Zijn Koninkrijk zal geen einde komen.
2. Lukas 1:52-55
Hij heeft machtigen van de troon gestoten en nederigen heeft Hij verhoogd. Hongerigen heeft Hij met goede gaven verzadigd en rijken heeft Hij met lege handen weggezonden.
Hij heeft het opgenomen voor Israël, Zijn knecht, door aan Zijn barmhartigheid te denken, zoals Hij gesproken heeft tot onze vaderen, tot Abraham en zijn nageslacht, tot in eeuwigheid.
3. Lukas 1:69-75
En Hij heeft een hoorn van zaligheid voor ons opgericht in het huis van David, Zijn knecht, zoals Hij gesproken had bij monde van Zijn heilige profeten, die er door de eeuwen heen geweest zijn, namelijk verlossing van onze vijanden en bevrijding uit de hand van allen die ons haten, om barmhartigheid te bewijzen aan onze vaderen en te denken aan Zijn heilig verbond, de eed die Hij aan Abraham, onze vader, gezworen heeft om ons te geven, zodat wij, verlost uit de hand van onze vijanden, Hem zouden dienen zonder vrees, in heiligheid en gerechtigheid voor Hem alle dagen van ons leven.
4. Lukas 2:29-32
Nu laat U, Heere, Uw dienstknecht gaan in vrede, volgens Uw woord, want mijn ogen hebben Uw zaligheid gezien, die U bereid hebt voor de ogen van alle volken, een licht om de heidenen te verlichten en om Uw volk Israël te verheerlijken.
5. Lukas 2:37-38
En Anna was een weduwe van ongeveer vierentachtig jaar, die de tempel niet verliet en met vasten en bidden God dag en nacht diende. En zij kwam er op dat moment bij staan en beleed eveneens de Heere, en zij sprak over Hem tot allen die de verlossing in Jeruzalem verwachtten.
6. Lukas 22:29-30
En Ik beschik u het Koninkrijk, zoals Mijn Vader dat aan Mij beschikt heeft, opdat u eet en drinkt aan Mijn tafel in Mijn Koninkrijk en op tronen zit en de twaalf stammen van Israël oordeelt.
7. Mattheüs 20:21
Zeg dat deze twee zonen van mij mogen zitten, de één aan Uw rechter- en de ander aan Uw linkerhand in Uw Koninkrijk.
8. Lukas 24:21
Wij hoopten dat Hij het was Die Israël zou verlossen. Maar al met al is het vandaag de derde dag sinds deze dingen gebeurd zijn.
9. Handelingen 1:6
Heere, zult U in deze tijd voor Israël het Koninkrijk weer herstellen?
Joodse Messiasverwachting is Bijbels
In het Oude Testament wordt er een Messiasverwachting gewekt die sterk leeft in de harten van de joden. Het is dus niet zo, zoals vaak wordt gezegd, dat de joden nog leefden met een aards en achterhaalde Messiasverwachting, terwijl Gods verlossing juist geestelijk is. De Joodse verwachting sluit juist goed aan op de beloften van de profeten.
Het is opvallend dat Jezus deze verwachting ook nooit tegenspreekt. Een aantal keren wordt Jezus rechtstreeks gevraagd of Hij de Messias is. Een ronduit ‘ja’ zou hem meegesleept hebben in een uitzichtloze guerrillaoorlog tegen de bezetters (denk aan Judas de Makkabeeër). Daarvoor was Jezus niet gekomen.
Is Jezus de Messias?
Is het ook daarom dat Jezus genezen mensen het zwijgen oplegt? Feit is dat Jezus als Messias geen directe vrede en bevrijding bracht. Dit moet voor de Joden een enorme teleurstelling zijn geweest. De Emmaüsgangers verwoordden het zo: Wij hoopten dat Hij het was Die Israël zou verlossen (Lukas 24:21).
Dit feit was en is voor de overgrote meerderheid van Israël van doorslaggevende betekenis om Hem niet als Messias te erkennen. Zie jij de leeuw en het lam al samen liggen?
Twee verlossers in de Joodse traditie
Er is een joodse traditie die spreekt van twee verlossers: Mashiach ben Yossef en Mashiach ben David. Mashiach ben Yossef is de Zoon van Jozef en zou een nederige, lijdende Messias zijn. Mashiach ben David is de Zoon van David en zou een Strijder zijn Die Israël zal verlossen van al haar vijanden.
Past deze verwachting in het beeld dat wij als christenen van de Messias hebben? Anders verwoord: zou Jezus eerst gekomen kunnen zijn als de Zoon van Jozef en straks komen als de Zoon van David?