In de Bijbel lezen we veel over de ‘heiligheid’. Ten eerste dat God heilig is. Maar ook dat Hij zijn volk heiligt. Bovendien kan je denken aan het ‘Heilig Avondmaal’ of de ‘Heilige Geest’. Maar wat is dat nu eigenlijk ‘heilig’?
Het woord ‘heilig’ wordt tegenwoordig op verschillende manieren gebruikt. Sommigen zullen zeggen dat ‘heilig’ zijn te maken heeft met puurheid, dat iets zonder zonde is. Anderen zullen zeggen dat het te maken heeft met iets ‘goddelijks’.
Het Hebreeuwse woord voor heilig is ‘KADOSH’. Dit betekent zoiets als ‘apart gezet’ of anders dan de rest. Het gaat om meer dan iets bijzonders, namelijk iets unieks.
Heilig, heilig, heilig
Een goed voorbeeld is Jesaja 6. Dit hoofdstuk beschrijft een visioen van de profeet Jesaja, waarbij de HEERE aan hem verschijnt:
1 In het jaar dat koning Uzzia stierf, zag ik de Heere zitten op een hoge en verheven troon, en de zomen van Zijn gewaad vulden de tempel.
2 Serafs stonden boven Hem. Ieder had zes vleugels: met twee bedekte ieder zijn gezicht, met twee bedekte hij zijn voeten, en met twee vloog hij.
3De een riep tot de ander:
Heilig, heilig, heilig is de HEERE van de legermachten; heel de aarde is vol van Zijn heerlijkheid!
4 De deurpinnen in de drempels schudden door de stem van hem die riep, en het huis vulde zich met rook.
5 Toen zei ik:
Wee mij, want ik verga!
Ik ben immers een man met onreine lippen en woon te midden van een volk met onreine lippen.
Mijn ogen hebben namelijk de Koning, de HEERE van de legermachten, gezien.”
Deze verzen beschrijven hoe heilig God is. De Serafs, die in de aanwezigheid van God waren, riepen ‘heilig, heilig, heilig is de HEERE van de legermachten‘. Ze roepen niet één keer ‘heilig’, maar wel drie keer! Het drie keer herhalen van woorden is een gebruik wat vaker voorkomt in de Bijbel. Het wordt gebruikt om iets te benadrukken. In dit geval de heiligheid van God.
Op het moment dat Jesaja de HEERE aanschouwt, is het eerste wat hij kan zeggen, hoe onrein hij zelf is. Misschien is dit niet alleen een manier van belijden, maar beseffen en erkennen. Wanneer God verschijnt, verlicht Hij alle dingen. Dan wordt alles zichtbaar en kunnen we misschien alleen nog maar beseffen en erkennen dat Hij heilig is.
Het heiligen van Gods naam
Dit besef zet ook aan tot het willen heiligen van Gods naam. Het heiligen van Gods naam is een groot onderdeel in het Jodendom, misschien nog wel meer dan in het Christendom.
Eén belangrijk voorbeeld is de Joodse geloofsbelijdenis, het ‘Shema Israël’: “Hoor Israël, de HEERE is onze God, de HEERE is één.” (Deut. 6:4). Deze woorden worden gevolgd door het volgende gebod: “Daarom zult u de HEERE, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw kracht” (Deut. 6:5).
Het heiligen van Gods naam wordt gedaan door de manier van leven. God heeft Israël de opdracht gegeven om een licht te zijn op aarde. Ze zijn apart gezet, een geheiligd volk. Door een licht te zijn voor de wereld, leert de wereld God kennen.
In die zin is heiligheid niet alleen iets wat wordt gedefinieerd door rein vs onrein, maar ons laat verwonderen over hoe wonderlijk en uniek God is. Hij is waarlijk één. Of zoals de Serafs zeiden: “Heilig, heilig, heilig is de HEERE van de legermachten.”
