Lieve mensen,
De Nationale Dodenherdenking is alweer even geleden. We hebben allemaal waarschijnlijk andere gedachten gehad. Met alles wat er in de wereld gebeurt lijkt die stilte zo weinig impact te hebben en tegelijkertijd zo oorverdovend. Tenminste, zo voelde het voor mij een beetje. Ik ben benieuwd hoe je erop terugkijkt. Misschien dacht je er niet veel meer over na, was het routine of zag je er tegenop vanwege de (politieke) meningsverschillen. Misschien dacht je na over alle slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog of misschien aan slachtoffers wereldwijd. Ik zag zoveel verdeeldheid om mij heen, terwijl de feiten hetzelfde blijven. Je verandert niks aan wat er tijdens de Tweede Wereldoorlog is gebeurd, maar we hebben er wel een speciaal moment voor om dit jaarlijks te gedenken. Gelukkig vinden veel mensen 4 mei nog heel belangrijk en verliepen veel herdenkingen goed, naar wat ik weet, hetzij met of zonder beveiliging.
“Met alles wat er in de wereld gebeurt lijkt die stilte zo weinig impact te
hebben en tegelijkertijd zo oorverdovend.”
We leven in een tijd waarin monumenten van de Tweede Wereldoorlog worden besmeurd.
Dit is precies de reden dat we moeten blijven gedenken, zodat we nooit vergeten. Alle slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. We moeten blijven herdenken. Dit betekent niet dat mensen niet om anderen, slachtoffers buiten deze oorlog, mogen treuren. Maar laat dat niet ten koste gaan van dit moment, gecreëerd voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Iemand zei iets treffends: “De twee minuten van 4 mei zijn er niet om gelijk te halen, niet om in- of uit te sluiten, maar om stil te zijn. Voor wat er in de Tweede Wereldoorlog gebeurde.”
Bevrijdingsdag voelde dit jaar raar voor mij.
Raar, omdat wij in Nederland dan niet in oorlog leven, maar Joodse mensen tegenwoordig beter hun identiteit of afkomst kunnen verbergen. Raar, omdat je er nu beter niet voor kan uitkomen dat je achter Israël of het joods volk staat. Ook op 4 mei, want het heeft een te politieke lading met het conflict tussen Israël en Gaza.
Het voelt krom, om 4 mei te herdenken terwijl joden niet onbezorgd op de Dam kunnen staan met een keppeltje. Soms denk ik dan, waar zijn we mee bezig? Is dit de vrijheid in Nederland? Om voor alles te mogen uitkomen, behalve voor het steunen van joodse mensen, die we de rug toe keerden na de bevrijding? Het maakt me boos.
Maar dan lees ik in Johannes 16:33 “Deze dingen heb Ik tot u gesproken, opdat u in Mij vrede zult hebben. In de wereld zult u verdrukking hebben, maar heb goede moed: Ik heb de wereld overwonnen.” (HSV)
Dat helpt mij wel weer een beetje om vooruit te komen. En als ik het vergeet, moet ik het maar opnieuw lezen.
“Het voelt krom, om 4 mei te herdenken terwijl joden niet onbezorgd op de Dam kunnen staan met een keppeltje. Soms denk ik dan, waar zijn we mee bezig? Is dit de vrijheid in Nederland?”
The Lost Music of Auschwitz
Maandagavond 5 mei wilde ik iets kijken over de oorlog, om nog eens extra stil te staan bij 4 en 5 mei. Ik besloot de documentaire ‘The Lost Music of Auschwitz’ te kijken. (Deze is te bekijken op Videoland). Wat een indrukwekkende documentaire! De orkesten werden speciaal samengesteld door commandanten van Auschwitz, om concerten te spelen voor SS’ers en muziek te maken voor dodenmarsen. Dit was eigenlijk totaal nieuwe informatie voor mij. Ik wist eigenlijk nooit dat daar muziek werd gespeeld.
Een overlevende die geïnterviewd werd, reageerde begrijpelijk met: “Muziek? Hier?” Want hoe kon er muziek gespeeld en zelfs gecomponeerd worden op een plek als deze? ‘The Lost Music Of Auschwitz’ geeft hier antwoord op.
In de documentaire, waarin een componist onderzoek doet naar de muziek die gespeeld en geschreven werd in het vernietigingskamp, zoals Mozart, Wagner en Strauss, worden verhalen verteld van overlevenden van Auschwitz. Ze vertellen over de muziek die gespeeld werd of die ze zelf schreven. Hoewel de omstandigheden verschrikkelijk waren, hoop ik dat het horen en spelen van muziek kleine lichtpuntjes waren voor de gevangenen toen.
In de documentaire laten ze de kijker ook zien welke muziek werd gespeeld en hoe dit ongeveer heeft geklonken met de instrumenten die daar waren. Ik vond het een bizarre en indrukwekkende gewaarwording. Ik kan het lastig in woorden uitleggen.
Daarom de tip om het zelf te bekijken. De documentaire duurt ongeveer een uur en geeft een nieuwe inkijk op gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog, met mogelijk nooit eerder vertoonde muziek en waarschijnlijk nieuwe informatie. Het geeft vast een nieuw perspectief op de geschiedenis.
Opdat we nooit vergeten.
Deze gastcolumn is geschreven door Tikvah (25)
*De inhoud van gastencolumns reflecteert de persoonlijke mening van de auteur en staat los van de visie of standpunten van Isreality.
Foto: Unsplash
