De Sabbat is een rustdag voor de Joden. Deze rustdag begint op vrijdagavond met zonsondergang en duurt tot zonsondergang op zaterdag. Op de sabbat werk je niet, kook je niet en sommigen vragen zelfs niets aan God. Hoe zit dat? Dat lees je hieronder!
God heeft de sabbat Zelf aan Israël gegeven. In Genesis 2 staat dat God op de zevende dag rustte van het werk dat Hij gedaan had.
“God zegende de zevende dag en verklaarde die heilig, want op die dag rustte Hij van heel Zijn scheppingswerk.” (Genesis 2:2)
Bovendien wordt in het vierde gebod van de Tien Geboden gesteld dat men de sabbat in ere moet houden.
“Houdt de sabbat in ere, het is een heilige dag. Zes dagen lang kunt u werken en al uw arbeid verrichten, maar de zevende dag is een rustdag, die gewijd is aan de HEER, uw God; dan mag u niet werken.” (Exodus 20:8-10a)
Wat betekent dat eigenlijk: ‘de sabbat in ere houden’?
Dit betekent dat de dag moet worden geheiligd en gevierd. Het is een dag die apart is gezet, een dag die anders is dan de andere zes dagen.
Hoewel het houden van de Sabbat een gebod is, wordt dit in het Jodendom niet als een beperkende opdracht gezien. Integendeel, de Sabbat is een feestje! Dat betekent niet gelijk dat je de Top 40 Hits moet aanzetten en de tent afbreekt. Het betekent dat je de Sabbat in blijdschap eert. Daarom is het gebruikelijk om gasten uit te nodigen en uitgebreid te eten. Voor sommige Joodse families is het ook gebruikelijk niet te spreken over zwaarmoedige of negatieve onderwerpen. We laten de politieke debatten, de zorgen om werk of studie even over aan de overige zes dagen. Vandaag hoeft dat even niet.
“Het is een eeuwig gedenkteken van het verbond tussen Mij en het volk Israël. Want in zes dagen maakte de Here hemel en aarde en Hij rustte op de zevende dag om op adem te komen.” (Exodus 31:17)
Waarom heilig je de Sabbat door niet te werken?
Een bekende uitleg is dat men op de Sabbat niet ‘creëert’. Dit heeft net een andere betekenis dan ‘niet werken’. Omdat God de mens schiep op de zesde dag, was de zevende dag de eerste volle dag voor de mens. De eerste taak van de mens was niet werken maar rusten. De mens begon het leven niet vanuit het werken en creëren, maar vanuit de rust die God aan hem gegeven heeft en in het vertrouwen dat God voor je zorgt.
God liet eerst Zijn schepping zien aan de mens. Ga eerst maar even zitten, kijk om je heen en zie wat God jou eerst heeft gegeven, voordat jij nog maar iets van werk heb verricht.
Het rusten op de Sabbat heeft dus ook te maken met vertrouwen op God. Je leven hangt niet af van eigen inspanningen, maar van Gods zorg voor jou. Daar mag je volledig op vertrouwen en Hem voor danken. Daarom is het ook begrijpelijk dat de Sabbat in de Bijbel dus een ‘teken’ wordt genoemd tussen God en Israël. Het laat zien dat God voor Israël zorgt en dat Israël op God vertrouwt.
Niet bidden, wel danken.
Om die reden kennen veel Joden de gewoonte om op de Sabbat niets aan God te vragen. God heeft alles in handen, Hij heeft je al gegeven wat je nodig hebt. Daarom hoef je even niets te vragen, maar mag je Hem juist dankbaar zijn en Hem eren.
Het heeft ook te maken met de gedachte dat je God niet vermoeit op de Sabbat. Het is de dag dat Hij ‘op adem kwam’. In het belangrijkste gebed van de Joden, het zogenaamde ’18 gebed’, worden op Sabbat dan ook de voorbeden weggelaten, behalve het gebed voor de zieken. Misschien is het daarom ook zo dat Jezus op de Sabbat mensen geneest.
Misschien kunnen we hierin iets van Israël leren. Met blijdschap de rustdag vieren, even niets vragen, maar beseffen wat God ons al gegeven heeft en Hem daarvoor danken.
Trouwens, heb je dit geweldige nummer over de Sabbat al gehoord?
(Foto: Unsplash: Jessica Mangano)